Γράφει ο Αριστείδης Πατρινός, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Τελευταία, παρατηρώ ότι η διάθεση των ανθρώπων έχει πέσει σημαντικά. Αυτή η διαπίστωση, με κάνει να αναζητώ ποια είναι η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση; Μπορεί η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση να έχει πολλαπλά οφέλη; Άραγε υπάρχουν και άλλα πράγματα που θα μπορούσα να κάνω πέρα από το να ακολουθήσω μια διατροφή που βελτιώνει την διάθεση;
Αν παρατηρήσουμε τις ζωές μας θα διαπιστώσουμε ότι περιμένουμε ανυπόμονα πότε θα έρθει το Σαββατοκύριακο. Πράγματι, μετράμε αντίστροφα για τις διακοπές μας και όλα αυτά γιατί ψάχνουμε κάτι να μας βγάλει από την ρουτίνα και να μας φτιάξει την διάθεση. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ έχει σημασία να βρούμε τρόπους να βελτιώσουμε την διάθεση μας. Απ’ την δική μου οπτική, το ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε σταδιακά μια ζωή από την οποία δεν θα είναι απαραίτητο να δραπετεύουμε. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι χρειάζεται να αρχίσουμε να φροντίζουμε τις καθημερινές ανάγκες μας (όσο άβολο και αν είναι αυτό) και με αυτό τον τρόπο να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας.
Ας ξεκινήσουμε αυτή την διαδρομή με αφορμή αυτό το άρθρο, ακολουθώντας τους 4 πυλώνες που θα αναφέρουμε παρακάτω. Αρχικά, η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση είναι ο πρώτος πυλώνας που θα αναλύσουμε εκτενώς. Στη συνέχεια, θα ανακαλύψουμε με μια ολιστική ματιά τις ενέργειες που μπορούμε να κάνουμε, προκειμένου να βελτιώσουμε την διάθεση μας.
Περιεχόμενα
Από τι εξαρτάται η διάθεση μας
1ος ΠΥΛΩΝΑΣ: ΔΙΑΤΡΟΦΗ - Η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση
ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ
Τι να αποφύγω; - Η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση
Πράγματι, αυτά που είναι καλό να αποφύγουμε προκειμένου να βελτιώσουμε την υγεία του πεπτικού μας και να διατηρήσουμε την διάθεση μας σε επιθυμητά επίπεδα είναι τα παρακάτω:
Περιορισμός στην κατανάλωση
- Καφέ
- Αλκοόλ
- Κόκκινου κρέατος
- Τεχνητά γλυκαντικά
Αποφυγή κατανάλωσης
- Trans λιπαρών
- Επεξεργασμένων υδατανθράκων
Να τονίσουμε ότι, ο σκοπός δεν είναι να κόψουμε κάτι, μέσα από τον φόβο ότι δεν θα έχουμε καλή διάθεση. Αντίθετα, ο σκοπός μας είναι να βάλουμε όρια σε αυτές τις τροφές/ποτά/ουσίες έτσι ώστε να μπορούμε ταυτόχρονα και να τις απολαμβάνουμε και να μην μας βλάπτουν. Ας μας προστατέψουμε λοιπόν!
«Μα είναι δυνατόν να περιορίσω ή να αποφύγω όλα αυτά; Αυτά είναι τα πράγματα που κατά βάση μου φτιάχνουν την διάθεση.»
Εδώ θέλω να ξεκαθαρίσω πως έχουμε 2 τρόπους να είμαστε καλά.
- Ο ένας τρόπος είναι να έχω κάποιες συνήθειες (π.χ. αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ) που θα μου προσφέρουν μια βραχυπρόθεσμη ανακούφιση («ουφ χαλάρωσα»), αλλά στην συνέχεια θα έχουν μια αρνητική επίδραση (αύξηση του στρες).
Αυτό θα μας ωθήσει να έχουμε ανάγκη όλο και πιο συχνά το αλκοόλ για να χαλαρώσουμε και σε μεγαλύτερες ποσότητες, καθώς όσο περισσότερο αλκοόλ πίνουμε τόσο πιο αγχώδεις γινόμαστε. Τελικά, θα καταλήξουμε να έχουμε ανάγκη το αλκοόλ για να χαλαρώσουμε καθώς δεν γνωρίζουμε κάποιον άλλο τρόπο για να το κάνουμε. - Ο δεύτερος τρόπος είναι να αρχίσουμε να καλύπτουμε την πραγματική μας ανάγκη, χωρίς να προσπαθούμε να ξεφύγουμε από κάποια άβολη στιγμή ή συναίσθημα. Αυτός ο δρόμος δεν έχει τόσο άμεσα αποτελέσματα, καθώς θα χρειαστείς χρόνο για να χαλαρώσεις με την φυσική οδό, ενώ πίνοντας γρήγορα 2 ποτήρια αλκοόλ, καταφέρνεις πιο άμεσα να νιώσεις μια ύπνωση. Το όφελος όμως είναι πως μόλις το καταφέρεις, τότε θα αρχίσεις να γίνεσαι πιο χαλαρός/ή στην καθημερινότητα σου και όποια στιγμή νιώσεις στρες γνωρίζεις πως μπορείς να ηρεμήσεις. Δείτε περισσότερα για την διαχείριση του άγχους εδώ.
2ος ΠΥΛΩΝΑΣ: Άσκηση
Αυτό εξάλλου που με εντυπωσίασε όσο μελετούσα για την άσκηση είναι ότι οι ερευνητές έχουν πιστοποιήσει πλέον τον παράγοντα BDNF (brain-derived neurotrophic factor), μια πρωτεΐνη που αποτελεί καταλυτικό σύνδεσμο μεταξύ σκέψης, συναισθημάτων και κίνησης. Ο παράγοντας αυτός δημιουργεί συνδέσεις μεταξύ εγκεφαλικών νευρώνων, αυξάνοντας την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου. Επιπρόσθετα διεγείρει τα νευρικά κύτταρα που παράγουν σεροτονίνη. Τα χαμηλά επίπεδα του BDNF έχουν άμεση σχέση με κατάθλιψη και άλλες δυσάρεστες καταστάσεις.
Όπως αναφέρεται και στο βιβλίο «Κουνήσου από την Θέση σου» του Θοδωρή Σημάδη, η πρωτεΐνη BDNF λειτουργεί σαν λίπασμα για τον εγκέφαλο, καθώς βελτιώνει τη λειτουργία των νευρικών κυττάρων, ενισχύει την δημιουργία νέων νευρώνων και τα προστατεύει από το στρες και τον κυτταρικό θάνατο. Το μόνο που είναι καλό να κάνουμε είναι 45’ καθημερνό περπάτημα! Να μια καλή προτροπή για να φορέσουμε σήμερα τα αθλητικά μας. Δείτε πως να βάλετε την άσκηση στην ζωή σας εδώ.
Tip: “Κρατήστε πως η καλύτερη άσκηση για εσάς είναι αυτή που σας κάνει να ανυπομονείτε για να ξεκινήσει»
Πάμε στην παρακάτω εικόνα να δούμε μερικά μόνο από τα οφέλη της άσκησης (άμεσα ή έμμεσα) στην διάθεση μας:
3ος ΠΥΛΩΝΑΣ: Ύπνος-Ανάπαυση
Όσο καλά και να τρώμε, όσο τακτικά και αν κάνουμε άσκηση, μια μέρα που δεν θα έχουμε ποιοτικό ύπνο, σίγουρα θα νιώσουμε την διάθεση μας να πέφτει. Πόσο μεγάλο πρόβλημα θα είχαμε, λοιπόν, αν αυτό γίνει για 3 συνεχόμενες μέρες ή για ένα ολόκληρο μήνα; Αλήθεια δε θα γινόμασταν πιο γκρινιάρηδες και ευέξαπτοι την άλλη μέρα στην εργασία μας;
Μπορείτε να δείτε περισσότερα για το πως θα εξασφαλίσετε μια καλύτερη ποιότητα ύπνου εδώ.
Η διατροφή μας όπως θα δείτε και στο αντίστοιχο άρθρο επηρεάζει και επηρεάζεται από την ποιότητα του ύπνου μας. Ειδικότερα για να εξασφαλίσουμε μια καλύτερη ποιότητα ύπνου, μπορούμε να αυξήσουμε την περιεκτικότητα του βραδινού μας στα παρακάτω:
- Τρυπτοφάνη
- Μαγνήσιο
- Σελήνιο
- Ασβέστιο
- Κάλιο
- Σύνθετους υδατάνθρακες
Για να δώσουμε πρακτικά παραδείγματα τροφίμων δείτε την παρακάτω εικόνα:
Συμπερασματικά, όπως έχουμε πει αρκετές φορές σε αυτό το blog η διατροφή από μόνη της δεν είναι πανάκεια και σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει από μόνη της να φέρει μια καλή ποιότητα ύπνου. Αυτό που σίγουρα μπορεί να κάνει είναι να την βελτιώσει.
Βέβαια, ένας υπερδραστήριος νους που είναι σε διαρκή σκέψη και υποθέτει ασταμάτητα δεν μπορεί με καμία από τις παραπάνω οδηγίες να ηρεμήσει. Ο μόνος τρόπος εκεί πριν τρέξουμε να αγοράσουμε ένα συμπλήρωμα, ένα βότανο ή να ξεκινήσουμε φαρμακευτική αγωγή είναι ο 4ος πυλώνας που έχουμε για να φτιάξουμε την διάθεση μας, η εσωτερική καλλιέργεια.
4ος ΠΥΛΩΝΑΣ: Εσωτερική εργασία
Ακόμα και αν κάποιος έχει σωστή διατροφή, κάνει άσκηση και έχει ποιοτικό ύπνο, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα έχει καλή διάθεση. Σίγουρα θα είναι σε μια καλύτερη κατάσταση σε σχέση με το να είχε μια εντελώς καθιστική ζωή, με λίγο ύπνο και πρόχειρο φαγητό. Αλλά και πάλι δεν είναι απαραίτητο ότι αυτός ο άνθρωπος θα έχει καλή διάθεση.
– “Μα αφού τα κάνω όλα σωστά, γιατί δεν είμαι καλά;”
– Όταν κάνεις σωστά όλα τα πράγματα, αλλά ακολουθείς μια λάθος κατεύθυνση, τότε ότι κάνεις είναι λάθος.
Η «λάθος» κατεύθυνση είναι αυτή που είναι έξω από τον δικό μου μοναδικό δρόμο. Μπορώ να επιλέξω να έχω αυτή την κατεύθυνση που θα είναι έξω από εμένα και δεν θα πηγάζει μέσα από την δική μου αίσθηση. Έχω την δυνατότητα να επιλέξω να μη τιμάω αυτό που νιώθω, να μην βλέπω και να μην αγκαλιάζω όλα όσα μου φέρνει μπροστά μου η ζωή. Είναι στο χέρι μου, να μην καλύπτω τις πραγματικές μου ανάγκες, αλλά να τις υποκαθιστώ.
Απ’ την άλλη, μπορεί να επιλέξω να δω ποια πράγματα αρνούμαι μέσα μου και είναι εμπόδιο στην ζωή μου. Τι είναι καλό να αφήσω από αυτά και ποια στοιχεία μου είναι η ώρα να ξεδιπλώσω; Έτσι αυτές οι ποιότητες θα είναι η βάση, με την οποία θα πορεύομαι με γνώμονα αυτό που πραγματικά είμαι στον δρόμο που είναι για εμένα. Θα μπορώ να βλέπω ξεκάθαρα τι θέλω και να το ζητάω.
Τώρα στην ερώτηση «ποιος είμαι» και «ποιος είναι ο δικός μου δρόμος» εγώ είμαι κατάλληλος να απαντήσω μόνο για εμένα. Ελπίζω και εσείς να βρείτε τους ανθρώπους που θα σας βοηθήσουν να απαντήσετε σε αυτά τα ερωτήματα, αν δεν το έχετε κάνει ήδη.
Συμπερασματικά:
Για να χτίσουμε ένα γερό σπίτι είναι απαραίτητο να βάλουμε γερά θεμέλια. Στο σπίτι της διάθεσης έχουμε 4 βασικά θεμέλια την διατροφή, την άσκηση, τον ύπνο και την εσωτερική εργασία. Βήμα βήμα όλοι μπορούμε να έχουμε ως προτεραιότητα να φτιάξουμε την διάθεση μας. Μέχρι τώρα μπορεί να είμασταν αδιάφοροι. Σήμερα όμως μπορούμε να το πάρουμε ζεστά και να βάλουμε ένα λιθαράκι. Έπειτα ας δώσουμε την υπόσχεση στον εαυτό μας ότι αύριο θα βάλουμε άλλο ένα, όσο μικρό ή μεγάλο και αν είναι.
«Εγώ θα είμαι εκεί να βάλω το λιθαράκι μου. Είναι σημαντικό για εμένα να έχω καλή διάθεση.»