Γράφει ο Αριστείδης Πατρινός, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Τελευταία, παρατηρώ ότι η διάθεση των ανθρώπων έχει πέσει σημαντικά. Αυτή η διαπίστωση, με κάνει να αναζητώ ποια είναι η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση; Μπορεί η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση να έχει πολλαπλά οφέλη; Άραγε υπάρχουν και άλλα πράγματα που θα μπορούσα να κάνω πέρα από το να ακολουθήσω μια διατροφή που βελτιώνει την διάθεση;

Αν παρατηρήσουμε τις ζωές μας θα διαπιστώσουμε ότι περιμένουμε ανυπόμονα πότε θα έρθει το Σαββατοκύριακο. Πράγματι, μετράμε αντίστροφα για τις διακοπές μας και όλα αυτά γιατί ψάχνουμε κάτι να μας βγάλει από την ρουτίνα και να μας φτιάξει την διάθεση. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ έχει σημασία να βρούμε τρόπους να βελτιώσουμε την διάθεση μας. Απ’ την δική μου οπτική, το ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε σταδιακά μια ζωή από την οποία δεν θα είναι απαραίτητο να δραπετεύουμε. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι χρειάζεται να αρχίσουμε να φροντίζουμε τις καθημερινές ανάγκες μας (όσο άβολο και αν είναι αυτό) και με αυτό τον τρόπο να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας.

Ας ξεκινήσουμε αυτή την διαδρομή με αφορμή αυτό το άρθρο, ακολουθώντας τους 4 πυλώνες που θα αναφέρουμε παρακάτω. Αρχικά, η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση είναι ο πρώτος πυλώνας που θα αναλύσουμε εκτενώς. Στη συνέχεια, θα ανακαλύψουμε με μια ολιστική ματιά τις ενέργειες που μπορούμε να κάνουμε, προκειμένου να βελτιώσουμε την διάθεση μας.

Από τι εξαρτάται η διάθεση μας

Είναι γνωστό ότι ο νους μας δουλεύει 24/7 και για να μπορεί να εργαστεί σωστά χρειάζεται τα κατάλληλα θρεπτικά συστατικά. Προτού αναφέρουμε ποια είναι η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση, πάμε να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά.

Ο πρώτος και κυριότερος παράγοντας που επηρεάζει την διάθεση μας είναι η ποιότητα των διαπροσωπικών μας σχέσεων. Όσο πιο βαθιές και ποιοτικές σχέσεις αναπτύσσουμε με τους ανθρώπους γύρω μας, τόσο πιο καλή θα είναι και η διάθεση μας. Ωστόσο, λόγω της πολυπλοκότητας τους οι σχέσεις μπορεί πολλές φορές να φέρνουν προβληματισμούς, συγκρούσεις και άβολα συναισθήματα. Αυτό, όμως, δεν επηρεάζει σε μακροπρόθεσμο επίπεδο την διάθεση μας, καθώς οι σχέσεις δίνουν ώθηση για να καλλιεργήσουμε τις πιο ουσιαστικές πτυχές μας ως άνθρωποι και δίνουν νόημα στην ζωή μας.

Κατά δεύτερον, ο τρόπος σκέψης μας είναι ένας καθοριστικός παράγοντας για την διάθεση μας. Ο τρόπος που ερμηνεύουμε την κατάσταση που βιώνουμε και όχι η ίδια η κατάσταση θα καθορίσει την διάθεση μας. Σε καμία περίπτωση, δεν εννοούμε με αυτό να ωραιοποιούμε τις καταστάσεις που βιώνουμε και έτσι να μένουμε αδρανείς. Με άλλα λόγια, είναι η τέχνη του να μπορούμε να βλέπουμε τι μας φέρνει η ζωή σε κάθε φάση. Στη συνέχεια, να αποφασίζουμε τι θέλουμε εμείς να κάνουμε στην δεδομένη συνθήκη.

Τρίτος στην σειρά είναι ο τρόπος ζωής που περιλαμβάνει τους 4 πυλώνες της διατροφής, της άσκησης, του ύπνου και της διαχείρισης του στρες. Εδώ κυρίαρχο ρόλο παίζει η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση.

Εν συνεχεία, υπάρχουν και άλλες συνθήκες όπως είναι το να παρακολουθούμε ειδήσεις, η ενασχόληση με τις τέχνες ή η επαφή με την φύση.

Τέλος, κάποιες ειδικές καταστάσεις όπως η λήψη φαρμακευτικής αγωγής, η έλλειψη κάποιων συστατικών όπως ο σίδηρος ή η Β12, επηρεάζουν την διάθεση μας.

1ος ΠΥΛΩΝΑΣ: ΔΙΑΤΡΟΦΗ - Η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση

Όπως είδαμε και παραπάνω η διατροφή δεν θα λύσει τα προβλήματα μας. Σίγουρα όμως μας κάνει όμως να σκεφτούμε πιο καθαρά τη λύση! Αν ακολουθήσουμε την διατροφή που βελτιώνει την διάθεση, παράλληλα θα:

Αυξήσουμε την ενέργεια μας

Βελτιώσουμε την πνευματική μας διαύγεια

Βέβαια, αυτά τα ευεργετικά οφέλη θα τα λάβουμε από την διατροφή μας, χάρη στην δράση των νευροδιαβιβαστών και των ορμονών. Να αναφέρουμε εδώ ότι οι νευροδιαβιβαστές είναι το όχημα που μεταφέρει τα μηνύματα-ορμόνες που επηρεάζουν τα επίπεδα στρες και την ικανότητα συγκέντρωσης. Για παράδειγμα:

Η σεροτονίνη δίνει το μήνυμα ότι είμαι καλά, έχω χορτάσει, έχω τον έλεγχο

Η ντοπαμίνη αυξάνει την προσοχή και μας κινητοποιεί

Η Νορεπινεφρίνη αυξάνει την εγρήγορση και βελτιώνει τη μνήμη

Στον αντίποδα, η έλλειψη των νευροδιαβιβαστών επηρεάζει σημαντικά την διάθεση μας. Πιο συγκεκριμένα υπάρχουν συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που ενισχύουν την δράση τους και κάποια άλλα που την μπλοκάρουν. Παρακάτω θα δείτε μερικά από αυτά:

ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ

Μακροθρεπτικά για την διατροφή που βελτιώνει την διάθεση — ΜΕΤΑΛΛΑ-ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ

Πράγματι, αυτά τα τρόφιμα αποτελούν την βάση για να απαντήσουμε στο ερώτημα ποια είναι η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση. Για να μπορέσουμε να γνωρίζουμε αν έχουμε έλλειψη κάποιου από τα παραπάνω ιχνοστοιχεία ή μέταλλα, ο πληρέστερος και πιο ακριβής τρόπος είναι να κάνουμε μια ανάλυση μαλλιών.
Τρόφιμα με συγκεκριμένες ιδιότητες - Η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση
**Κακάο/σοκολάτα:** Πιθανόν, το δημοφιλέστερο τρόφιμο που ανεβάζει την διάθεση είναι η σοκολάτα. Είναι γνωστό ότι με την κατανάλωση της:
Εκκρίνει ντοπαμίνη που επιφέρει εφορία.
Ταυτόχρονα, απελευθερώνει στον εγκέφαλο φαινυλεθυλαμίνη, ενδορφίνες και φυσικά οπιοειδή, που έχουν αναλγητικές ιδιότητες και βελτιώνουν την διάθεση.
**Πράσινο τσάι:** Ομοίως, το πράσινο τσάι βελτιώνει την πνευματική κατάσταση και την διάθεση
Πιο συγκεκριμένα, περιέχει θειανίνη, η οποία βοηθά την λειτουργία του εγκεφάλου, χωρίς να προκαλεί την νευρικότητα που προκαλεί η καφεΐνη.
Μελέτες δείχνουν πως η αυξημένη κατανάλωση τσαγιού έχει άμεση σχέση με μείωση των επιπέδων κορτιζόλης.
6 βήματα για την διατροφή που βελτιώνουν την διάθεση
**Μικρά και συχνά γεύματα:** Είναι σημαντικό να διατηρούμε σταθερά τα επίπεδα της ζάχαρης στο αίμα μας. Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε 2 διαφορετικές περιπτώσεις, όπου ο ίδιος άνθρωπος καταναλώνει και στις 2 τις ίδιες θερμίδες Στην πρώτη που τρώει μικρά και συχνά γεύματα, τα επίπεδα γλυκόζης είναι εντός των φυσιολογικών ορίων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα καλύτερη διάθεση και συναισθηματική σταθερότητα.
Στην δεύτερη περίπτωση, παραλείπει κάποια γεύματα π.χ. πρωινό και απογευματινό και καταναλώνει στα υπόλοιπα μεγαλύτερες ποσότητες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, να πέφτει η ζάχαρη στο αίμα του κάτω από το φυσιολογικό επίπεδο και να βιώνει τα συμπτώματα της ήπιας υπογλυκαιμίας (πείνα, εκνευρισμό, ζαλάδα, θολούρα, ανυπομονησία, υπνηλία) και μετά τα μεγάλα γεύματα να βιώνει τα συμπτώματα της υπεργλυκαιμίας (δίψα, αδυναμία, κόπωση).
Είναι σημαντικό, λοιπόν, να διατηρούμε σε φυσιολογικά όρια την γλυκόζη στο αίμα μας, ώστε να έχουμε περισσότερη συναισθηματική σταθερότητα, διάθεση, ενέργεια και πνευματική διαύγεια.
**2. Ισορροπημένο πρωινό:** Είναι φανερόπως ένα ισορροπημένο πρωινό μας ωφελεί, καθώς:
Βελτιώνει την διάθεση μας
Ενισχύει την μνήμη μας
Αυξάνει την ενέργεια μας
Μας ηρεμεί
**3. Πέντε πολύχρωμα φρούτα και λαχανικά/ημέρα:**
**4.Καλή ενυδάτωση:** **Μερικά από τα οφέλη που μας προσφέρει η επαρκής ενυδάτωση είναι:**
Συγκέντρωση
Πνευματική διαύγεια
Αποφυγή δυσκοιλιότητας

Για να πετύχουμε μια καλή ενυδάτωση είναι καλό να πίνουμε κατά προσέγγιση 30ml/kg σωματικού βάρους. Έτσι αν ζυγίζω για παράδειγμα 70 κιλά τότε είναι καλό να πίνω περίπου 2lt νερό καθημερινά (κατά προτίμηση φυσικό μεταλλικό). Βέβαια, αυτό είναι μια πολύ γενική προσέγγιση απλά για να έχουμε έναν μπούσουλα. Ο πιο αξιόπιστος δείκτης είναι να παρακολουθούμε το χρώμα των ούρων μας. Όσο πιο σκούρα είναι τα ούρα μας, τόσο αυτό σημαίνει ότι «ξεχάσαμε να πιούμε νερό». Ενώ όσο πιο ανοιχτόχρωμα είναι τόσο καλύτερα είναι τα επίπεδα ενυδάτωσης. Πιο συγκεκριμένα, είναι καλό να πίνουμε νερό λίγο πριν νιώσουμε το αίσθημα της δίψας.
**5. Ήπια απώλεια βάρους:**
Ακόμα και αν το βάρος μας ξεπερνάει κατά πολύ το προσωπικό μας όριο και έχει χάσει το φυσικό του σχήμα, μια ήπια απώλεια βάρους είναι αρκετή για να έχουμε βελτίωση στη διάθεση μας. Όποιο και αν είναι το αρχικό μας βάρος αν χάσουμε 5-10% από αυτό, τότε θα αρχίσουμε να νιώθουμε το σώμα μας διαφορετικό και σίγουρα πολύ πιο λειτουργικό. Ας μην ξεχνάμε πως όταν έχουμε κίνηση, το 1 kg βάρος στο σώμα μας είναι 4 kg βάρος στα γόνατα μας. Αυτή η αίσθηση και μόνο ότι

περπατάω πιο άνετα
αναπνέω πιο βαθιά
έχω καλό ύπνο
είναι αρκετή για να βελτιώσει την διάθεση μας. Επιπρόσθετα, αν η απώλεια βάρους είναι κάτι που θέλουμε να κάνουμε, τότε η επίτευξη αυτού του στόχου θα ενισχύσει την γνήσια αυτοπεποίθηση μας.
Tip: «Να μην ξεχνάμε πως μια διατροφή απώλειας βάρους μπορεί να είναι αποτελεσματική, αλλά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι προάγει την συνολική υγεία (σωματική και ψυχική). Βρείτε τον τρόπο που ταιριάζει σε εσάς και σας κάνει κατά την διάρκεια της διαδικασίας να αισθάνεστε καλά.
**6.Καλή υγεία πεπτικού:** Το στομάχι και το έντερο μας είναι δυο όργανα που σχεδόν άμεσα αλληλεπιδρούν με την διάθεση μας. Σίγουρα, μια ενόχληση στο στομάχι μας, μια καούρα ή μια δυσκολία στο έντερό μας είναι αρκετά για να επηρεάσουν την διάθεση μας.
Πέρα από το να αποφύγουμε αυτές τις ενοχλήσεις, είναι σημαντικό να βελτιώσουμε και την υγεία του πεπτικού μας. Η σύνδεση εντέρου εγκεφάλου είναι το πιο τρανταχτό παράδειγμα για να καταλάβουμε πως η διάθεση μας θα επηρεάσει το μικροβίωμα στο έντερό μας και πως το μικροβίωμα στο έντερο μας θα καθορίσει την διάθεση μας. Ας λάβουμε υπ’ όψιν μας πως το πεπτικό μας σύστημα εκκρίνει την σεροτονίνη (την ορμόνη της χαράς) κατά 90-95%. Συμπερασματικά, όσο πιο υγιές είναι το πεπτικό μας, τόσο περισσότερη σεροτονίνη θα είναι ικανό να παράγει. Δείτε περισσότερα για το μικροβίωμα εδώ.
Ο σκοπός μας λοιπόν είναι να βελτιώσουμε αυτή την σύνδεση μεταξύ εντέρου εγκεφάλου. Για να το πετύχουμε αυτό είναι απαραίτητος ο συνδυασμός των τροφών που περιέχουν πρεβιοτικά και αυτών που περιέχουν προβιοτικά. Ο συνδυασμός προβιοτικών και πρεβιοτικών σχηματίζει τα συμβιωτικά και έχει ως αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζει την δράση και τα οφέλη τους.

Ιχνοστοιχεία για την διατροφή που βελτιώνει την διάθεση — ΜΕΤΑΛΛΑ-ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ

Πράγματι, αυτά τα τρόφιμα αποτελούν την βάση για να απαντήσουμε στο ερώτημα ποια είναι η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση. Για να μπορέσουμε να γνωρίζουμε αν έχουμε έλλειψη κάποιου από τα παραπάνω ιχνοστοιχεία ή μέταλλα, ο πληρέστερος και πιο ακριβής τρόπος είναι να κάνουμε μια ανάλυση μαλλιών.
Τρόφιμα με συγκεκριμένες ιδιότητες - Η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση
**Κακάο/σοκολάτα:** Πιθανόν, το δημοφιλέστερο τρόφιμο που ανεβάζει την διάθεση είναι η σοκολάτα. Είναι γνωστό ότι με την κατανάλωση της:
Εκκρίνει ντοπαμίνη που επιφέρει εφορία.
Ταυτόχρονα, απελευθερώνει στον εγκέφαλο φαινυλεθυλαμίνη, ενδορφίνες και φυσικά οπιοειδή, που έχουν αναλγητικές ιδιότητες και βελτιώνουν την διάθεση.
**Πράσινο τσάι:** Ομοίως, το πράσινο τσάι βελτιώνει την πνευματική κατάσταση και την διάθεση
Πιο συγκεκριμένα, περιέχει θειανίνη, η οποία βοηθά την λειτουργία του εγκεφάλου, χωρίς να προκαλεί την νευρικότητα που προκαλεί η καφεΐνη.
Μελέτες δείχνουν πως η αυξημένη κατανάλωση τσαγιού έχει άμεση σχέση με μείωση των επιπέδων κορτιζόλης.
6 βήματα για την διατροφή που βελτιώνουν την διάθεση
**Μικρά και συχνά γεύματα:** Είναι σημαντικό να διατηρούμε σταθερά τα επίπεδα της ζάχαρης στο αίμα μας. Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε 2 διαφορετικές περιπτώσεις, όπου ο ίδιος άνθρωπος καταναλώνει και στις 2 τις ίδιες θερμίδες Στην πρώτη που τρώει μικρά και συχνά γεύματα, τα επίπεδα γλυκόζης είναι εντός των φυσιολογικών ορίων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα καλύτερη διάθεση και συναισθηματική σταθερότητα.
Στην δεύτερη περίπτωση, παραλείπει κάποια γεύματα π.χ. πρωινό και απογευματινό και καταναλώνει στα υπόλοιπα μεγαλύτερες ποσότητες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, να πέφτει η ζάχαρη στο αίμα του κάτω από το φυσιολογικό επίπεδο και να βιώνει τα συμπτώματα της ήπιας υπογλυκαιμίας (πείνα, εκνευρισμό, ζαλάδα, θολούρα, ανυπομονησία, υπνηλία) και μετά τα μεγάλα γεύματα να βιώνει τα συμπτώματα της υπεργλυκαιμίας (δίψα, αδυναμία, κόπωση).
Είναι σημαντικό, λοιπόν, να διατηρούμε σε φυσιολογικά όρια την γλυκόζη στο αίμα μας, ώστε να έχουμε περισσότερη συναισθηματική σταθερότητα, διάθεση, ενέργεια και πνευματική διαύγεια.
**2. Ισορροπημένο πρωινό:** Είναι φανερόπως ένα ισορροπημένο πρωινό μας ωφελεί, καθώς:
Βελτιώνει την διάθεση μας
Ενισχύει την μνήμη μας
Αυξάνει την ενέργεια μας
Μας ηρεμεί
**3. Πέντε πολύχρωμα φρούτα και λαχανικά/ημέρα:**
**4.Καλή ενυδάτωση:** **Μερικά από τα οφέλη που μας προσφέρει η επαρκής ενυδάτωση είναι:**
Συγκέντρωση
Πνευματική διαύγεια
Αποφυγή δυσκοιλιότητας

Για να πετύχουμε μια καλή ενυδάτωση είναι καλό να πίνουμε κατά προσέγγιση 30ml/kg σωματικού βάρους. Έτσι αν ζυγίζω για παράδειγμα 70 κιλά τότε είναι καλό να πίνω περίπου 2lt νερό καθημερινά (κατά προτίμηση φυσικό μεταλλικό). Βέβαια, αυτό είναι μια πολύ γενική προσέγγιση απλά για να έχουμε έναν μπούσουλα. Ο πιο αξιόπιστος δείκτης είναι να παρακολουθούμε το χρώμα των ούρων μας. Όσο πιο σκούρα είναι τα ούρα μας, τόσο αυτό σημαίνει ότι «ξεχάσαμε να πιούμε νερό». Ενώ όσο πιο ανοιχτόχρωμα είναι τόσο καλύτερα είναι τα επίπεδα ενυδάτωσης. Πιο συγκεκριμένα, είναι καλό να πίνουμε νερό λίγο πριν νιώσουμε το αίσθημα της δίψας.
**5. Ήπια απώλεια βάρους:**
Ακόμα και αν το βάρος μας ξεπερνάει κατά πολύ το προσωπικό μας όριο και έχει χάσει το φυσικό του σχήμα, μια ήπια απώλεια βάρους είναι αρκετή για να έχουμε βελτίωση στη διάθεση μας. Όποιο και αν είναι το αρχικό μας βάρος αν χάσουμε 5-10% από αυτό, τότε θα αρχίσουμε να νιώθουμε το σώμα μας διαφορετικό και σίγουρα πολύ πιο λειτουργικό. Ας μην ξεχνάμε πως όταν έχουμε κίνηση, το 1 kg βάρος στο σώμα μας είναι 4 kg βάρος στα γόνατα μας. Αυτή η αίσθηση και μόνο ότι

περπατάω πιο άνετα
αναπνέω πιο βαθιά
έχω καλό ύπνο
είναι αρκετή για να βελτιώσει την διάθεση μας. Επιπρόσθετα, αν η απώλεια βάρους είναι κάτι που θέλουμε να κάνουμε, τότε η επίτευξη αυτού του στόχου θα ενισχύσει την γνήσια αυτοπεποίθηση μας.
Tip: «Να μην ξεχνάμε πως μια διατροφή απώλειας βάρους μπορεί να είναι αποτελεσματική, αλλά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι προάγει την συνολική υγεία (σωματική και ψυχική). Βρείτε τον τρόπο που ταιριάζει σε εσάς και σας κάνει κατά την διάρκεια της διαδικασίας να αισθάνεστε καλά.
**6.Καλή υγεία πεπτικού:** Το στομάχι και το έντερο μας είναι δυο όργανα που σχεδόν άμεσα αλληλεπιδρούν με την διάθεση μας. Σίγουρα, μια ενόχληση στο στομάχι μας, μια καούρα ή μια δυσκολία στο έντερό μας είναι αρκετά για να επηρεάσουν την διάθεση μας.
Πέρα από το να αποφύγουμε αυτές τις ενοχλήσεις, είναι σημαντικό να βελτιώσουμε και την υγεία του πεπτικού μας. Η σύνδεση εντέρου εγκεφάλου είναι το πιο τρανταχτό παράδειγμα για να καταλάβουμε πως η διάθεση μας θα επηρεάσει το μικροβίωμα στο έντερό μας και πως το μικροβίωμα στο έντερο μας θα καθορίσει την διάθεση μας. Ας λάβουμε υπ’ όψιν μας πως το πεπτικό μας σύστημα εκκρίνει την σεροτονίνη (την ορμόνη της χαράς) κατά 90-95%. Συμπερασματικά, όσο πιο υγιές είναι το πεπτικό μας, τόσο περισσότερη σεροτονίνη θα είναι ικανό να παράγει. Δείτε περισσότερα για το μικροβίωμα εδώ.
Ο σκοπός μας λοιπόν είναι να βελτιώσουμε αυτή την σύνδεση μεταξύ εντέρου εγκεφάλου. Για να το πετύχουμε αυτό είναι απαραίτητος ο συνδυασμός των τροφών που περιέχουν πρεβιοτικά και αυτών που περιέχουν προβιοτικά. Ο συνδυασμός προβιοτικών και πρεβιοτικών σχηματίζει τα συμβιωτικά και έχει ως αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζει την δράση και τα οφέλη τους.

Τι να αποφύγω; - Η διατροφή που βελτιώνει την διάθεση

Πράγματι, αυτά που είναι καλό να αποφύγουμε προκειμένου να βελτιώσουμε την υγεία του πεπτικού μας και να διατηρήσουμε την διάθεση μας σε επιθυμητά επίπεδα είναι τα παρακάτω:

Περιορισμός στην κατανάλωση

Καφέ
Αλκοόλ
Κόκκινου κρέατος
Τεχνητά γλυκαντικά

Αποφυγή κατανάλωσης

Trans λιπαρών
Επεξεργασμένων υδατανθράκων

Να τονίσουμε ότι, ο σκοπός δεν είναι να κόψουμε κάτι, μέσα από τον φόβο ότι δεν θα έχουμε καλή διάθεση. Αντίθετα, ο σκοπός μας είναι να βάλουμε όρια σε αυτές τις τροφές/ποτά/ουσίες έτσι ώστε να μπορούμε ταυτόχρονα και να τις απολαμβάνουμε και να μην μας βλάπτουν. Ας μας προστατέψουμε λοιπόν!

Αλκοόλ, εξαρτήσεις και διάθεση

«Μα είναι δυνατόν να περιορίσω ή να αποφύγω όλα αυτά; Αυτά είναι τα πράγματα που κατά βάση μου φτιάχνουν την διάθεση.»

Εδώ θέλω να ξεκαθαρίσω πως έχουμε 2 τρόπους να είμαστε καλά.

Ο ένας τρόπος είναι να έχω κάποιες συνήθειες (π.χ. αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ) που θα μου προσφέρουν μια βραχυπρόθεσμη ανακούφιση («ουφ χαλάρωσα»), αλλά στην συνέχεια θα έχουν μια αρνητική επίδραση (αύξηση του στρες).
Αυτό θα μας ωθήσει να έχουμε ανάγκη όλο και πιο συχνά το αλκοόλ για να χαλαρώσουμε και σε μεγαλύτερες ποσότητες, καθώς όσο περισσότερο αλκοόλ πίνουμε τόσο πιο αγχώδεις γινόμαστε. Τελικά, θα καταλήξουμε να έχουμε ανάγκη το αλκοόλ για να χαλαρώσουμε καθώς δεν γνωρίζουμε κάποιον άλλο τρόπο για να το κάνουμε.
Ο δεύτερος τρόπος είναι να αρχίσουμε να καλύπτουμε την πραγματική μας ανάγκη, χωρίς να προσπαθούμε να ξεφύγουμε από κάποια άβολη στιγμή ή συναίσθημα. Αυτός ο δρόμος δεν έχει τόσο άμεσα αποτελέσματα, καθώς θα χρειαστείς χρόνο για να χαλαρώσεις με την φυσική οδό, ενώ πίνοντας γρήγορα 2 ποτήρια αλκοόλ, καταφέρνεις πιο άμεσα να νιώσεις μια ύπνωση. Το όφελος όμως είναι πως μόλις το καταφέρεις, τότε θα αρχίσεις να γίνεσαι πιο χαλαρός/ή στην καθημερινότητα σου και όποια στιγμή νιώσεις στρες γνωρίζεις πως μπορείς να ηρεμήσεις. Δείτε περισσότερα για την διαχείριση του άγχους εδώ.

2ος ΠΥΛΩΝΑΣ: Άσκηση

Αυτό εξάλλου που με εντυπωσίασε όσο μελετούσα για την άσκηση είναι ότι οι ερευνητές έχουν πιστοποιήσει πλέον τον παράγοντα BDNF (brain-derived neurotrophic factor), μια πρωτεΐνη που αποτελεί καταλυτικό σύνδεσμο μεταξύ σκέψης, συναισθημάτων και κίνησης. Ο παράγοντας αυτός δημιουργεί συνδέσεις μεταξύ εγκεφαλικών νευρώνων, αυξάνοντας την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου. Επιπρόσθετα διεγείρει τα νευρικά κύτταρα που παράγουν σεροτονίνη. Τα χαμηλά επίπεδα του BDNF έχουν άμεση σχέση με κατάθλιψη και άλλες δυσάρεστες καταστάσεις.

Όπως αναφέρεται και στο βιβλίο «Κουνήσου από την Θέση σου» του Θοδωρή Σημάδη, η πρωτεΐνη BDNF λειτουργεί σαν λίπασμα για τον εγκέφαλο, καθώς βελτιώνει τη λειτουργία των νευρικών κυττάρων, ενισχύει την δημιουργία νέων νευρώνων και τα προστατεύει από το στρες και τον κυτταρικό θάνατο. Το μόνο που είναι καλό να κάνουμε είναι 45’ καθημερνό περπάτημα! Να μια καλή προτροπή για να φορέσουμε σήμερα τα αθλητικά μας. Δείτε πως να βάλετε την άσκηση στην ζωή σας εδώ.

Tip: “Κρατήστε πως η καλύτερη άσκηση για εσάς είναι αυτή που σας κάνει να ανυπομονείτε για να ξεκινήσει»

Πάμε στην παρακάτω εικόνα να δούμε μερικά μόνο από τα οφέλη της άσκησης (άμεσα ή έμμεσα) στην διάθεση μας:

3ος ΠΥΛΩΝΑΣ: Ύπνος-Ανάπαυση

Όσο καλά και να τρώμε, όσο τακτικά και αν κάνουμε άσκηση, μια μέρα που δεν θα έχουμε ποιοτικό ύπνο, σίγουρα θα νιώσουμε την διάθεση μας να πέφτει. Πόσο μεγάλο πρόβλημα θα είχαμε, λοιπόν, αν αυτό γίνει για 3 συνεχόμενες μέρες ή για ένα ολόκληρο μήνα; Αλήθεια δε θα γινόμασταν πιο γκρινιάρηδες και ευέξαπτοι την άλλη μέρα στην εργασία μας;

Μπορείτε να δείτε περισσότερα για το πως θα εξασφαλίσετε μια καλύτερη ποιότητα ύπνου εδώ.

Η διατροφή μας όπως θα δείτε και στο αντίστοιχο άρθρο επηρεάζει και επηρεάζεται από την ποιότητα του ύπνου μας. Ειδικότερα για να εξασφαλίσουμε μια καλύτερη ποιότητα ύπνου, μπορούμε να αυξήσουμε την περιεκτικότητα του βραδινού μας στα παρακάτω:

Τρυπτοφάνη
Μαγνήσιο
Σελήνιο
Ασβέστιο
Κάλιο
Σύνθετους υδατάνθρακες

Για να δώσουμε πρακτικά παραδείγματα τροφίμων δείτε την παρακάτω εικόνα:

Συμπερασματικά, όπως έχουμε πει αρκετές φορές σε αυτό το blog η διατροφή από μόνη της δεν είναι πανάκεια και σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει από μόνη της να φέρει μια καλή ποιότητα ύπνου. Αυτό που σίγουρα μπορεί να κάνει είναι να την βελτιώσει.

Βέβαια, ένας υπερδραστήριος νους που είναι σε διαρκή σκέψη και υποθέτει ασταμάτητα δεν μπορεί με καμία από τις παραπάνω οδηγίες να ηρεμήσει. Ο μόνος τρόπος εκεί πριν τρέξουμε να αγοράσουμε ένα συμπλήρωμα, ένα βότανο ή να ξεκινήσουμε φαρμακευτική αγωγή είναι ο 4ος πυλώνας που έχουμε για να φτιάξουμε την διάθεση μας, η εσωτερική καλλιέργεια.

4ος ΠΥΛΩΝΑΣ: Εσωτερική εργασία

Ακόμα και αν κάποιος έχει σωστή διατροφή, κάνει άσκηση και έχει ποιοτικό ύπνο, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα έχει καλή διάθεση. Σίγουρα θα είναι σε μια καλύτερη κατάσταση σε σχέση με το να είχε μια εντελώς καθιστική ζωή, με λίγο ύπνο και πρόχειρο φαγητό. Αλλά και πάλι δεν είναι απαραίτητο ότι αυτός ο άνθρωπος θα έχει καλή διάθεση.

– “Μα αφού τα κάνω όλα σωστά, γιατί δεν είμαι καλά;”

– Όταν κάνεις σωστά όλα τα πράγματα, αλλά ακολουθείς μια λάθος κατεύθυνση, τότε ότι κάνεις είναι λάθος.

Η «λάθος» κατεύθυνση είναι αυτή που είναι έξω από τον δικό μου μοναδικό δρόμο. Μπορώ να επιλέξω να έχω αυτή την κατεύθυνση που θα είναι έξω από εμένα και δεν θα πηγάζει μέσα από την δική μου αίσθηση. Έχω την δυνατότητα να επιλέξω να μη τιμάω αυτό που νιώθω, να μην βλέπω και να μην αγκαλιάζω όλα όσα μου φέρνει μπροστά μου η ζωή. Είναι στο χέρι μου, να μην καλύπτω τις πραγματικές μου ανάγκες, αλλά να τις υποκαθιστώ.

Απ’ την άλλη, μπορεί να επιλέξω να δω ποια πράγματα αρνούμαι μέσα μου και είναι εμπόδιο στην ζωή μου. Τι είναι καλό να αφήσω από αυτά και ποια στοιχεία μου είναι η ώρα να ξεδιπλώσω; Έτσι αυτές οι ποιότητες θα είναι η βάση, με την οποία θα πορεύομαι με γνώμονα αυτό που πραγματικά είμαι στον δρόμο που είναι για εμένα. Θα μπορώ να βλέπω ξεκάθαρα τι θέλω και να το ζητάω.

Τώρα στην ερώτηση «ποιος είμαι» και «ποιος είναι ο δικός μου δρόμος» εγώ είμαι κατάλληλος να απαντήσω μόνο για εμένα. Ελπίζω και εσείς να βρείτε τους ανθρώπους που θα σας βοηθήσουν να απαντήσετε σε αυτά τα ερωτήματα, αν δεν το έχετε κάνει ήδη.

Συμπερασματικά:

Για να χτίσουμε ένα γερό σπίτι είναι απαραίτητο να βάλουμε γερά θεμέλια. Στο σπίτι της διάθεσης έχουμε 4 βασικά θεμέλια την διατροφή, την άσκηση, τον ύπνο και την εσωτερική εργασία. Βήμα βήμα όλοι μπορούμε να έχουμε ως προτεραιότητα να φτιάξουμε την διάθεση μας. Μέχρι τώρα μπορεί να είμασταν αδιάφοροι. Σήμερα όμως μπορούμε να το πάρουμε ζεστά και να βάλουμε ένα λιθαράκι. Έπειτα ας δώσουμε την υπόσχεση στον εαυτό μας ότι αύριο θα βάλουμε άλλο ένα, όσο μικρό ή μεγάλο και αν είναι.

«Εγώ θα είμαι εκεί να βάλω το λιθαράκι μου. Είναι σημαντικό για εμένα να έχω καλή διάθεση.»

Αριστείδης Πατρινός, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος